नोपली कांग्रेस १४औँ महाधिवेशन मिति तोकिएपछि नेतृत्वका लागि दाबेदार आउन थालेका छन् । १६ देखि १९ भदौसम्म केन्द्रीय महाधिवेशन गर्ने कांग्रेसले कार्यतालिका बनाएपछि दोस्रो तहका नेताहरूले समेत सभापतिमा दाबी गरेका छन् । पहिलो पुस्ताका शेरबहादुर देउवा र वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेलसँगै दोस्रो तहका नेताहरू विमलेन्द्र निधि, डा. शशाङ्क कोइराला, प्रकाशमान सिंह, गोपालमान श्रेष्ठ र डा. शेखर कोइरालालगायतले सभापतिमा दाबी गरेका छन् । उनीहरूले कोभिड– १९ को जोखिमकै बीच महाधिवेशनलक्षित भेटघाट, संवाद र छलफल अघि बढाएका छन् ।
एकै जना दुईपटक सभापति बन्न पाउने पार्टीको विधानबमोजिम वर्तमान सभापति देउवा फेरि सभापति बन्न चाहेका छन् । सभापति देउवाले पुन: सभापति बन्ने इच्छा व्यक्त गरिसकेका छन् । आफू पुनः सभापतिको उम्मेदवार बन्ने उनले स्पष्ट पारिसकेका छन् । यस आधारमा उनी स्वाभाविक र बलियो दाबेदार मानिन्छ । ०५९ मा काँग्रेस विभाजन हुँदा उनी नेपाली काँग्रेस प्रजातान्त्रिकको सभापति थिए । पछि ०६४ मा पार्टी एकतापछि १२औँ महाधिवेशनमा सुशील कोइरालासँग पराजित भए । १३औँ महाधिवेशनमा सभापतिमा उनले वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेललाई पराजित गर्दै सभापति बनेका हुन् ।
यता पार्टीभित्र प्रतिपक्षीको नेतृत्व गरिरहेका वरिष्ठ नेता पौडेल पनि १४औँ महाधिवेशनबाट सभापतिको दाबी गरिरहेका छन् । पार्टीभित्र नेतृत्व पुस्तान्तरणको बहस चलिरहँदा पौडेलले एकपटक आफूलाई मौका दिनुपर्ने बताइरहेका छन् ।
यता, अघिल्लो महाधिवेशनमा सभापतिमा उम्मेदवारी दिएका तेस्रो गुटका नेता मानिने कृष्णप्रसाद सिटौलाले भने उम्मेदवारीबारे बोलेका छैनन् । तर, उनी भित्रभित्रै भने तयारी अवस्थामा छन् ।
यता पार्टी विभाजन हुँदासमेत सभापति देउवाको साथ नछाडेका विमलेन्द्र निधिले देउवालाई सहजरूपमा आफूलाई नेतृत्व हस्तान्तरण गर्न आग्रह गरेका छन् । सभापतिको उम्मेदवार बन्ने भन्दै उनले कोइराला परिवार र प्रकाशमान सिंहलगायतको साथ मागेका छन् । अहिले उपसभापति रहेका निधि कांग्रेसका संस्थापक नेता महेन्द्रनारायण निधिका छोरा हुन् । १२औँ महाधिवेशनमा महामन्त्री पदमा प्रकाशमान सिंहसँग पराजित भएका निधिले १३औँ महाधिवेशनमा पनि महामन्त्री दाबी गरेका थिए । तर, देउवालाई सभापति जिताउन उनी केन्द्रीय सदस्य मात्रै लडे । केन्द्रीय सदस्य जितेका निधिलाई ०७५ मा सभापति देउवाले उपसभापति मनोनीत गरेका हुन् ।
कोइराला परिवारको विरासत बोकेर सभापतिको उम्मेदवार बन्ने लाइनमा दुई-दुई जना छन् । महामन्त्री डा. सशाङ्क कोइराला र केन्द्रीय सदस्य शेखर कोइरालाले सभापतिमा दाबी गरिहरेका छन् । काँग्रेस संस्थापक नेता बिपी कोइरालाका छोरा रहेका सशाङ्क उनी ११औँ महाधिवेशनबाट कांग्रेसको सक्रिय राजनीतिमा प्रवेश गरेका हुन् । १२औँमा पनि उनी केन्द्रीय सदस्यमा नै दोहोरिए । सुशील कोइरालाको निधनपछि १३औँ महाधिवेशनमा उनी महामन्त्रीमा निर्वाचित भए । संविधानमा धर्मनिरपेक्षताको व्यवस्था छ । तर, डा. कोइरालाले भने ‘धर्मसापेक्ष पनि नहुने र निरपेक्ष पनि नहुने भन्दै धर्म स्वतन्त्र’ हुनुपर्ने दाबी गर्दै आएका छन् ।
आसन्न महाधिवेशनमा सभापतिका लागि काङ्ग्रेसभित्र ‘लो प्रोफाइल’का बलियो उम्मेदवार हुन् अर्का नेता डा. शेखर कोइराला । १३औँ महाधिवेशनमा महामन्त्री दाबी गरे पनि भाइ डा. शशाङ्कका लागि छाडेर केन्द्रीय सदस्य लडेका थिए । अधिकांश नेता–कार्यकर्ताले उनलाई आगामी महाधिवेशनपछि सभापतिका रूपमा हेर्न चाहेको उनको दाबी छ । कांग्रेसको पहिलो निर्वाचित महामन्त्रीसमेत रहेका प्रकाशमान सिंह समेत सभापतिको आकाङ्क्षी छन् ।
