कोभिड सङ्क्रमित बिरामीको उपचारको लागि ‘सरकार नभए पनि हामी छौँ’ भन्दै सहयोग सङ्कलन गरेका रवि लामिछानेले अहिले सो अस्पतालमा रहेका बिरामीको सम्पर्कमा नआउँदा दर्जनौँ बिरामीलाई मर्का परेको छ ।
नि:शुल्क उपचारको नाममा रवि फाउन्डेसनको नाममा देशविदशेबाट सहयोग जुटेको र त्यसको हरहिसाबसमेत सार्वजनिक नगरिएको आरोप उनीविरुद्ध लागेको छ ।
पछिल्ला दिनमा अस्पतालमा परिसरमा रवि र उनको समूहको उपस्थिति देखिन छोडेको छ । पहिले अस्पताल प्राङ्गणमा उनको समूह ब्यानर पनि देख्न सकिन्थ्यो । अस्पतालमा सयौँ जनाको उपचार गरिरहेको प्रचार गर्दै आएका रवि र उनको समूह अहिले कसैको पनि फोन उठ्ने नगरेको पीडितहरू बताउँछन् ।
आफूले सहकार्य गरेको जनमैत्री अस्पताललाई फाउन्डेसनको नामबाट एक जानकारी पत्र लेख्दै रविले सहकार्य तोडेको बताएका छन् । तीन महिनाको लागि सहकार्य गर्ने सम्झौता भए पनि रवि लामिछाने एक महिनामै अस्पताल छाडेका हुन् । जेठको अन्तिम साताबाट अस्पताल आउन छाडेका उनले जेठ ३० गते अस्पताललाई पत्र लेख्दै सहकार्य ताडेको जानकारी गराए । पत्रमा रविले तीन सयभन्दा बढीलाई सहयोग गरेको दाबी गरेका छन् । तर अस्पताल प्रशासनले भने त्यो दाबीलाई अस्वीकार गरेको छ ।
हरहिसाब अपारदर्शी
कति आर्थिक सहयोग सङ्कलन भयो र कति खर्च भयो भन्ने हरहिसाब सार्वजनिक नगरी रवि हिँडेपछि आर्थिक अनियमितताको शङ्काको सुई उनीमाथि सोझिएको छ । जनमैत्री अस्पतालकै एक चिकित्सक भन्छन् ‘रविजीले गर्दा अस्पतालकै बदनाम भयो, उहाँले को–कोबाट कति रकम उठाउनुभयो, कुल कति उठ्यो र कति कुन–कुन बिरामीमा खर्च भयो भन्ने पारदर्शिता नै भएन । हामी समेत जोडिएकाले अस्पताल र रवि मिलेर सहयोग रकम खाइदिए भन्ने सन्देश गएको छ ।’
सबै दाताहरूको नाम सार्वजनिक गर्दा उठेको रकम बाहिर देखिने हुँदा रविले यसो गर्न नचाहेको अनुमान छ । उसो त हरेक क्रियाकलाप फेसबुक लाइभबाट जानकारी दिने उनले अस्पताल छाडेको विषयमा मौन छन् । देखावटी रूपमा भने आर्थिक सहयोग दाताहरू र सर्वसाधारणमाझ बिरामीको उपचार आफूले गरिहरेको भ्रम छर्नको लागि उनले यी सार्वजनिक नगरेको हुनसक्ने अनुमान छ ।
पैसा तिर्न नसक्ने बिरामीलाई यातना
‘पैसा तिर्न सक्नेका लागि सबै सुलभ र पैसा नहुनेहरूका लागि सित्तैमा उपचार गर्ने’ नारा भजाउँदै आएका रविले अस्पताल छाडेपछि केही बिरामी अस्पतालमै बन्धक छन् । रवि लामिछाने आफैँले बोलाएर उपचारको लागि आएको बताउने केही बिरामी अहिले पनि बन्धकमै छन् ।
मोरङ केचनाको ४२ बर्से सावित्रा राईलाई अस्पतालले डिस्चार्ज गरेको एक साता बढी भयो । तर चार लाख रुपैयाँ तिर्न बाँकी भन्दै अस्पतालले घर जान दिएको छैन । जेठ १८ मा भर्ना भएकी उनको लागि परिवारले ४५ हजार बुझाएको छ । तर अझै ३ लाख ८८ हजार रुपैयाँ ४ सय १५ रुपैयाँ तिर्नुपर्ने भन्दै अस्पतालले बिरामी बन्धक भएको सावित्राको छोरा मन्जित राई बताउँछन् । ‘पैसा तिर्न नसके ममीलाई आजीवन ट्वाइटेल सोहोर्नेमा बस् भन्दै अस्पतालले थकाइरहेको छ,’ मन्जित भन्छन् ।
यस विषयमा रविको समूहसँग सहारा माग्दा आफूले केही सहयोग गर्न नसक्ने बताएको उनी बताउँछन् । पैसा नतिरी भागेर जाऊ समेत भनेको मन्जित बताउँछन् ‘रवि लामिछाने र उहाँको फाउन्डेसनले पैसा उठाएको र सहयोग जुटिरहेको थाहा पाएपछि भर्ना हुन फोन गरेका थियौ, उहाँहरूले नै आउन भनेपछि हामी यही आएका हौ, तर यहाँ आएपछि उहाँहरूले हामीलाई कुनै वास्ता गर्नुभएन । अहिले पैसा तिर्न नसके अस्पतालबाट भागेर जानु भन्नुभएको छ,’ सावित्राको छोरा मन्जित भन्छन् । ज्याला मजदुरी गर्ने उनको परिवार उपचार खर्च कसरी तिर्ने भन्ने चिन्तामा छन् ।
यता दोलखाका जिरी ९ का ४२ बर्से दीपक गुरुङलाई समेत अस्पतालले बन्धक बनाएको छ । ज्याला मजदुरी गर्ने उनी अस्पताल भर्ना भएका महिना दिन बढी भयो । जेठ ६ गते भर्ना भएका उनी निको भएर अस्पतालले डिस्चार्ज गरिसकेको छ । अस्पतालले ६ लाख ८९ हजार ८५० अस्पतालको शुल्क र १ लाख ४८ हजार ९५ औषधिको शुल्क गरी ८ लाख ३७ हजार ९ सय ५० को बिल नतिरेसम्म जान नदिने बताएको बिरामीका भाइ वीरबहादुर गुरुङ बताउँछन् । जेठ ६ गते अस्पताल आउँदा रवि लामिछानेको समूहसँग सम्पर्क भएको र निःशुल्क उपचार गर्ने आश्वासन पनि पाएको बिरामीका भाइ वीरबहादुर दाबी गर्छन् ।
उनी भन्छन् ‘पहिला सहयोग गर्छौ भनेर भन्नुभयो, तर अहिले उहाँहरू अस्पतालमा हुनुहुन्न । फोन गर्दा उठाउनुहुन्न । एकपटक एक जनाले फोन उठाउनुभयो । सरकारले त सक्दैन हामी सक्छौँ त केही गर्न सक्दैनौँ भन्नुभयो ।’
यता अस्पतालले भने आफूहरूको कम्पनी भएकोले रविको केही नचल्ने जवाफ दिएको पीडितहरू बताउँछन् । पीडितहरू भन्छन् ‘अस्पताललाई हामीले गुनासो राख्दा रविले केही गर्दैनन्, गरेका पनि छैनन् । उनले गर्ने भनेको ५०– ६० हजारसम्म बिल आयो भने छुट गर्दिने हो । त्यही पनि उनीहरूले गर्न छाडिसके ।’
सहयोग माग्दा उल्टो धम्की
बिरामीका आफन्तले सयौँ पटक फोन गर्दा रवि लामिछानेले एकपटक मात्र फोन उठाएका छन् । ‘यस विषयमा अस्पतालमा बुझेर फोन गर्ने’ बताएका रविले फेरि फोन उठाउन छाडेका बिरामीका आफन्त बताउँछन् । रविकै समूहका डीपी अर्याल नाम गरेका व्यक्तिले भले उल्टो धम्की दिँदै आएको बिरामीका आफन्त गुनासो गर्छन् ।
आफूहरूसँग पैसा नभएको र केही सहयोग गरिदिन आग्रह गर्दा धम्की आएको बताउँदै मन्जिब राईले बताए । उनले भने –‘डीपी सरले उल्टो धम्की दिनुभयो । के गर्न सक्छन् गर भन्ने खालको अभिव्यक्ति दिनुभयो । स्वास्थ्य मन्त्रालय जाऊ कि पैसा नतिरीकन भागे हुन्छ भन्नुभयो ।’
अस्पताल भन्छ : सरकार र रवि दुवैले सहयोग छाडे
कोरोनाको उपचार गरेबापत सरकारले अस्पताललाई आर्थिक सहयोग गर्दै आएको छ । बाग्मती प्रदेश सरकारले उपचार खर्च बेर्हाेने अस्पतालहरूको सूचीमा ३१ वटा अस्पताल छन् ।
जसमध्ये १३ औँ नम्बरमा जनमैत्री अस्पतालको नाम छ । सरकारबाट पनि सहयोग लिइरहेको सो अस्पतालले बिरामीबाट पनि पैसा असुलिरहेको छ । अस्पतालका प्रमुख व्यवस्थापक उमेश पाण्डे भने सरकारले समेत सहयोग गर्न छाडेको बताउँछन् ।
पाण्डेले नेपाल फ्ल्याससँग भने ‘असार ८ बाट सरकारले उपचार खर्च दिन छाडेको छ । यता रवि लामिछाने फाउन्डेसनले पनि सहयोग गर्न छाडेको छ । हामी कहाँ आउनेलाई वीर अस्पतालमा पठाइरहेका छौँ । पैसा तिर्छु भन्नेहरू मात्रै उपचार गराइरहेका छन् ।’
अस्पतालसँग सम्झौता गरे पनि तोडे पनि के चासो ?
यस विषयमा रवि लामिछानेको निकटका डीपी अर्यालसँग सम्पर्क गर्दा आफूहरू निरन्तर अस्पतालमै बसिरहेको दाबी गरे । साथै उनले सबैलाई सहयोग गरिहरेको दाबी गरे ।
उनले नेपाल फ्ल्याससँग भने ‘म बिहान भर्खरै जनमैत्रीमा २ घण्टा बसेर आए, सबै पीडितलाई हेरिरहेका छौँ । सरकारले रकम सहयोग गर्न छाडेपछि सरकारी अस्पतालमा बिरामी पठाइरहेका छौँ । अर्को कुरा अस्पतालसँग के सम्झौता भयो वा भएन ? तोडियो कि जोडियो अरूलाई के चासो ?’ को कतिबाट कति सहयोग आएको र खर्च कति गरिएको विषयमा भने उनले जानकारी दिन चाहेनन् ।