काठमाडौं । काठमाडौं उपत्यकामा वायु प्रदुषण उच्च देखिएको छ ।
सोमबार साँझ काठमाडौं, भैंसेपाटीको एअर क्वाली इन्डेक्स (एक्युआई) ४०३ पुगेको छ । यो अघिल्लो दिनको भन्दा दुई गुणा बढी हो ।
पश्चिमी वायुको प्रभावका कारण काठमाडौं उपत्यकाको न्यूनतम तापक्रम बढेको र वायु अत्यधिक प्रदुषित भएको मौसमविद् डाक्टर ऋषिराम शर्माले बताए ।
वन तथा वातावरण मन्त्रालयअन्तर्गतको वातावरण विभागको आँकडाले पनि उपत्यकाको वायु अत्याधिक प्रदुषित भएको जनाएको छ ।
वातावरण विभागको वायु गुणस्तर निगरानीका अनुसार आइतबार भैंसेपाटीको एक्युआई १७३ थियो ।
२४ घण्टामै वायुको गुणस्तरमा दुई सय प्रतिशतभन्दा बढीले खराब भएको हो ।
हिजो (सोमबार) दिनभर काठमाडौं उपत्यकामा घाम लागेन । आज पनि बिहानैदेखि घाम देखिएको छैन । वायु प्रदुषण बढेपछि सडकमा हिँड्दा आँखा पिरो भएको पैदल यात्रुले अनुभव गरेका छन् ।
हिजो साँझपख घर बाहिर निस्कने धेरैले आँखा पिरो भएको अनुभव गरेका थिए ।
अत्याधिक वायु प्रदूषणका कारण समस्या भएकोले आज र भोलि घरबाहिर ननिस्कन जनस्वास्थ्य विज्ञको आग्रह छ ।
कति घातक ?
फोक्सोका रोगहरू, क्यान्सर, मुटुसम्बन्धी समस्या र मस्तिष्कघात सबै वायु प्रदुषणसँग जोडिएका हुन्छन् ।
वैज्ञानिकहरूको एउटा टोलीले घर बाहिरको वायु प्रदुषणले हाम्रो जीवनको झन्डै तीन वर्ष घटाउने बताएको छ । यो २.९ वर्षको नयाँ औसत पहिले अनुमान गरिएभन्दा दोबर र सूर्ती धुमपानभन्दा बढी हो ।
कार्डियोभास्कुलर रिसर्च जर्नलमा प्रकाशित एउटा अध्ययनमा उनीहरूले युद्धसहित सबैखाले हिंसाभन्दा प्रदुषण १० गुणा बढी घातक भएको दाबी गरेका छन् ।
अध्ययनकर्ताहरूले वायु प्रदुषणका कारण हुने मृत्युको सङ्ख्या धुमपानबाट हुनेभन्दा धेरै भएको पत्ता लगाएको दाबी गरेका छन् ।
