नेपालमा जारी लकडाउन ५१औँ दिनमा पुग्दा (बुधबार) काठमाडौं उपत्यकामा त्रास बढेको छ । मङ्गलबार काठमाडौंलगायत देशका विभिन्न ठाउँमा गरी थप ८३ जनामा कोरोना भाइरस सङ्क्रमण पुष्टि भएपछि त्रास बढेको हो ।
त्रासकै कारण अघिल्ला दिनका तुलनामा काठमाडौंमा सवारी साधन कम चलेका छन् । सडकमा आवागमन समेत ह्वात्तै घटेको पाइएको छ । मङ्गलवार एकै दिन भक्तपुरमा २ र काठमाडौंमा १ सहित ८३ जना सङ्क्रमित भेटिएपछि उपत्यकामा विगतकोभन्दा चहलपहल कम भएको हो ।
भयावहको स्थिति सिर्जना भएपछि मानिसहरुले आफैँ लकडाउन पालना गरेका हुन् । अर्कोतर्फ, सङ्क्रमित जिल्लाहरूबाट समेत मङ्गलबार काठमाडौँ प्रवेश गर्नेहरूको सङ्ख्या ७ हजार पुगेको तथा पास नभएकाहरू चोर बाटो भएर काठमाडौँ प्रवेश गरेको खबरले काठमाडौंमा खतराको घण्टी बजेको छ ।
यसअघि तीन दिनअघि खुकुलो हुन पुगेको लकडाउनमा कडाइ हुने देखिएको छ । विगतमा उल्लङ्घन गर्नेहरू बढ्थे र सरक्षाकर्मीले रोक्नुपर्थ्याे । अब भने काठमाडौं उपत्यकामा खतराको घण्टी बजेपछि आमनागरिकहरुमा त्राससँगै सचेतना बढेको छ । लामो लकडाउनका कारण अर्थतन्त्र प्रभावित भएको भन्दै सरकारले गएको आइतबारदेखि ४२ प्रकारका उद्योग–व्यवसाय सञ्चालन गर्न स्वीकृति दिएको छ । यो निर्णयसँगै बढेको सवारीसाधनको चाप ह्वात्तै घटेको छ ।
जस कारण आइतबारदेखि केही भीड बढेको सडक पुन: सुनसानतर्फ फर्काएको छ । नेपालमा दोस्रो सङ्क्रमित भुटिएपछि चैत ११ गते बाट लकडाउन गरिएको थियो । तर, सङ्क्रमण शून्यमा जाने जुन सोच र लक्ष्य लिएर लकडाउनको समयावधि ४ पटकसम्म थपिए पनि सङ्क्रमण नियन्त्रण आउन सकेको छैन ।
सरकारी कर्मचारी र बैंकरलाई त्रास
मङ्गलवारसम्म विभिन्न उद्योग, बैङ्क, सरकारी कार्यालयमा काम गर्ने कर्मचारीका सवारीसाधनको चाप उपत्यका अत्यधिक देखिएको थियो । सरकारले सामाजिक दुरी कायम गराउन उपयुक्त निर्णय गर्न नसक्दा सडकमा सवारी चाप बढेको थियो । तर काठमाडौंमा सङ्क्रमित भेटिएपछि उनीहरू पनि त्रसित बनेका छन् । उपत्यकामा सवारी सञ्चालनका लागि आइतबारदेखि टाइम कार्डको व्यवस्था गरिएको छ । बिहान ९ बजेदेखि ११ बजेसम्म र दिउँसो ४ बजेदेखि साँझ ६ बजेसम्म उपत्यकाको सडकमा सवारीसाधनको चाप अत्यधिक हुने गरेको छ । बुधवार बिहान भने सडकमा कम सवारी देखिएका छन् ।
विभिन्न खाद्यान्न र फलफूल, औषधि पसललगायत दैनिक उपभोग्य वस्तु पाइने पसलहरू भने सञ्चालनमै छन् । विगतजस्तै मानिसहरू आफ्नो घरनजिकको पसलसम्म पुगेर अत्यावश्यक वस्तुहरू किनमेल गरिरहेका छन् । तर उनीहरुमा अरू दिनमा भन्दा बढी त्रसित र सतर्क देखिएका छन् ।
खुलेनन् उद्योगहरू
सरकारले गत साताबाट ४४ प्रकारका उद्योगहरू खोल्ने घोषणा गरेको थियो । खाद्यान्न, उत्पादन र प्रशोधन, दूध तथा दुग्धजन्य पदार्थ, औषधि पसल, खानेपानी उत्पादन, पाउरोटी, बिस्कुट, पशु औषधि र कीटनाशक औषधिलगायतका वस्तु उत्पादन गर्ने उद्योग सञ्चालन गर्न दिने निर्णय गरेको थियो ।
तर, धेरैजसो उद्योगहरूले श्रमिक, कच्चापदार्थ, र अरू वातावरण नभएको भन्दै सञ्चालन गरेका छैनन् । बालुवा प्रशोधन तथा वर्कसप, छापाखाना तथा प्रेससम्बन्धी उद्योगलगायत खुलेका देखिएको छ । शैक्षिक संस्था, तालिम तथा प्रशिक्षण केन्द्र, गैरखाद्यवस्तु बिक्री–वितरण गर्ने व्यावसायिक मल र होटेल तथा रेस्टुरेन्टहरू सञ्चालन गर्न नपाइने निर्णय सरकारको निर्णय छ ।
