संखुवासभामा विद्युत् आयोजना विस्तारका लागि राष्ट्रिय वनका झण्डै १२ हजार रुख कटान गरिने भएको छ ।
नेपालको बहुचर्चित आयोजनाको रुपमा चिनिने नौ सय मेगावाटको अरुण तेस्रो जलविद्युत् आयोजना र २२० केभी प्रसारण लाइनको कोसी करिडोर विस्तार क्रममा ११ हजार ८९५ रुख काटिने भएको हो ।
डिभिजन वन कार्यालय संखुवासभाका सहायक वन अधिकृत हेमन्त पराजुलीले अरुण तेस्रोको २२० केभीअन्तर्गत पावरहाउस र ड्यामसाइटमा पाँच हजार ४१ रुख काटिने जानकारी दिए ।
कोसी करिडोर २२० केभीअन्तर्गत पर्ने क्षेत्रका २२० र अरुण तेस्रोको ड्यामसाइट जाने ३३ केभी क्षेत्रअन्तर्गत पर्ने एक हजार ९ सय १७ रुख काटिने तयारी भइरहेको छ । यस्तै अरुण तेस्रोको ४०० केभीअन्तर्गत तीन हजार ८ सय ४७ रुख काटिने भएको समेत सहायक वन अधिकृत पराजुलीले बताए ।
अरुण तेस्रोको २२० केभीअन्तर्गत चिचिला गाउँपालिका–२ पुखुवामा रहेको पावारहाउस गृह र मकालु गाउँपालिका–५ फ्याक्सिन्दामा बन्ने ड्यामसाइट जाने रुटमा पाँच हजार ४ सय रुख काटिनेसमेत पराजुलीले बताए ।
आयोजनास्थलभित्रका क्षेत्रमा पर्ने झण्डै ९० प्रतिशत रुख काटिसकिएको समेत सहायक वन अधिकृत पराजुलीले जानकारी दिए । त्यसैगरी सुनसरी–धरान–धनकुटा हुँदै संखुवासभा र भोजपुरसम्म जोडिने २२० केभी प्रसारण लाइनको कोसी करिडोरअन्तर्गत ७ सय ३० रुखसमेत काटिने भएको छ।
नौ सय मेगावाटको अरुण तेस्रोको पिखुवा हाइड्रोपावरबाट ड्यामसाइट फ्याक्सिन्दा लैजाने ३३ केभी प्रसारण लाइनअन्तर्गत एक हजार ९ सय १७ रुख काटिने भएको छ । अरुण तेस्रो ९ सय मेगावाटबाट उत्पादित विद्युत् संखुवासभा, भोजपुर, खोटाङ, उदयपुर र सिरहा हुँदै भारत लैजाने ४०० केभी प्रउसारण लाइनअन्तर्गत ठाउँमा तीन हजार ८ सय ४७ रुख काटिनेछन् ।
‘अरुण तेस्रो प्रसारण लाइनअन्तर्गत निर्माण कम्पनी सतलजले रुख काट्ने अनुमति सम्बन्धित निकायसँग माग गरेसँगै उक्त क्षेत्रमा कटानी हुने रुखको निरीक्षण गर्दा यस किसिमको संख्याको आँकडा आएको हो । परियोजनास्थलमा आयोजना सञ्चालन गर्न वन मन्त्रालयसँगको पत्राचारपछि रुख काट्ने काम अन्तिम चरणमा पुगिसकेको छ । अन्य प्रसारण लाइनमा पनि रुख काट्ने अनुमतिका लागि मन्त्रालयमा फाइल पठाएका छौँ, काट्ने आदेश आएको छैन’, संखुवासभाका सहायक वन अधिकृत पराजुलीले बताए ।
आयोजनास्थल मात्र नभएर विद्युत् प्रसारण लाइन हुने क्षेत्रमा समेत धेरै रुख काटिने भएको छ । अरुण तेस्रो जलविद्युत् परियोजनाले मकालु राष्ट्रिय निकुञ्ज क्षेत्रको ४४ दशमलव १८ हेक्टर वन क्षेत्र प्रयोग गरेको छ ।
वन ऐनअनुसार विद्युत् प्रसारण लाइन निर्माणका लागि राष्ट्रिय निकुञ्ज क्षेत्रमा एक रूख बराबर २५ बिरुवा र अन्य वन क्षेत्रमा एक रूख बराबर दुई बिरुवा लगाउनुपर्ने कानुनी प्रावधान रहिआएको समेत पराजुलीले बताए ।
