नेकपाका स्थायी समिति सदस्य एवं खानेपानीमन्त्री मणि थापाले एक कार्यक्रममा दिएको अभिव्यक्तिका केही शब्द केही दिनयता भाइरल बने । खासमा त्यो कुनै चामत्कारिक थिएन । नेपाल सरकार भन्नुपर्नेमा श्री ५ को सरकार भनियो । जिब्रो चिप्लियो । दिमागी हार्डडिक्सले त्यसपछिका शब्दहरू फिल्टर गर्दा बोलिरहेको शब्दमा सही लगाम लगाउन सकेन । यो सबैको हुन्छ । कुनै बेला प्रतापी नेता प्रचण्डको पनि भएको थियो । शब्द भनेको सार बुझाउनका लागि हो । 

गल्ती बोलिएको कुरा तत्कालै सच्चियो । सच्याइयो । अध्याय सकियो । तर, नेपालमा एउटा जमात छ । त्यसको काम नै नेगेटिभ तरंग पैदा गर्ने हो । त्यो जमातले काम पायो । त्यही कुरालाई भाइरल बनाउने चेष्टा गर्‍यो । केही रूपमा गरायो पनि ।

नेकपा विभाजन (औपचारिक नभए पनि)सँगै उनी ससुरा प्रचण्डतिर लाग्ने अस्वाभाविक थिएन । तर, त्यो ठाउँमा ओलीले मणिलाई ल्याएर प्रचण्ड र त्यो पक्षका नेताहरूलाई गतिलो सन्देश दिए । त्यही सन्देशको जवाफ एकथरिले अहिले मणिलाई फर्काएका मात्र हुन् । किनकि हिजो प्रचण्डलगायत नेताबाट यस्ता शाब्दिक त्रुटि निकै भइसकेका थिए । फरक यति मात्र छ कि मन मिल्दा त्यसलाई सहज ढंगले लिइयो ।

राजनीतिमा रूप पक्षभन्दा सार पक्ष प्रधान हो । यहाँ मन्त्री थापाको सार पक्षको चर्चा गरिन्न । मणि थापा ती हुन् जो औसत नेताभन्दा सरल छन् । सामान्य छन् । तर, उनको चिन्तनको उचाइ औसत नेतासँग तुलनायोग्य छैन । पूर्वीय दर्शन, कम्युनिस्ट आदर्श र प्रगतिशील साहित्य एवं संगीतमा उनको गहिरो दक्खल छ । त्यसैको प्रभावले होला, मणिले आफ्नो भुल उत्तिखेर सच्याएनन् मात्र । सामाजिक सञ्जालमार्फत् क्षमा पनि मागे । यहाँ त देश डुबाउनेहरू पनि आफ्नो गल्ती कहिल्यै स्वीकार गर्दैनन् । सत्तामा भएकालाई त झनै उन्माद नै चढ्छ । तर, सामान्य भुलमा पनि क्षमा मागेर मन्त्री थापाले महानता प्रदर्शन गरे । शालीनता पनि देखाए ।

यसअघि खानेपानी मन्त्रालयमा बिना मगर थिइन् । बिनाको विगतबारे जोकोही जानकार नै छ । धेरै लेखिरहनु पर्दैन । तर, मन्त्री रहुन्जेल बिनालाई टिक्न नदिनेहरू धेरै थिए । हुन पनि उनको मन्त्रालयको कार्यसम्पादन राम्रो पनि रहेन । बिना र अहिलेका खानेपानीमन्त्रीको नाम आयो भने न्यायको तराजु नै भाँचिने खालको वजन मणिको पक्षमा अझै आउँछ । तर, अहिले केही मानिस एउटा शब्दमा चिप्लिएका मणिलाई लघार्न लागिपरेका छन् । 

नेकपा विभाजन (औपचारिक नभए पनि)सँगै बिना ससुरा प्रचण्डतिर लाग्नु अस्वाभाविक थिएन । तर, त्यो ठाउँमा ओलीले मणिलाई ल्याएर प्रचण्ड र त्यो पक्षका नेताहरूलाई गतिलो सन्देश दिए । त्यही सन्देशको जवाफ एकथरिले अहिले मणिलाई फर्काएका मात्र हुन् । किनकि हिजो प्रचण्डलगायतका नेताबाट यस्ता शाब्दिक त्रुटि निकै भइसकेका थिए । फरक यति मात्र छ कि मन मिल्दा त्यसलाई सहज ढंगले लिइयो ।

राजनीति कमाउनका लागि होइन । यो व्यापार पनि होइन । यसो भन्दैमा राजनीति सन्यासी बन्नका लागि हो भन्ने पनि होइन । आफ्ना एजेन्डा स्थापित गराउन राजनीति गर्ने हो । अनि समाज र राष्ट्रको सेवक बन्न राजनीतिमा होमिने हो । राजनीतिमा होमिइरहेका केही पात्र एक्लो वृहस्पतिजस्तो चम्किइ रहे । तर, कहिल्यै अवसर पाएनन् । सदैव पर्दा पछाडि पार्ने प्रयासहरु भए/गरिए । बाबुराम भट्टराई धारमा लामो समय रहेका टोपबहादुर रायमाझीहरूलाई सदैव पछि पार्न खोजियो । यस अर्थमा प्रचण्डभन्दा ओली ठीक छन् । उनले आफ्ना र आफन्त भनेका छैनन् । गुट हेरे होलान्, तर नाता हेरेका छैनन् । तर प्रतिस्पर्धी प्रचण्डको वरिपरिको घेराबन्दी हेरे को गलत को सही छुट्याउन कठिन छैन । 

सुदूरपश्चिमका खम्बा लेखराज भट्टले मोटरसाइकलमा सवार गराएर होस् वा बन्दुक बोकेर, प्रचण्डलाई साथ दिए । उनी हुनेखाने नै थिए । उनलाई जीविकोपार्जनका लागि बन्दुक बोक्न जरुरी थिएन । अप्ठेरोमा साथ दिए प्रचण्डलाई । तर, उनलाई पनि सदैव शंकाको नजरले हेर्ने गरियो । मणि थापा त त्यस्ता वामपन्थी नेता हुन् जसले सारङ्गीको धुन सुनेर राजनीतिको नाटकमात्र हेर्नु परिरह्यो ।

बहुमतको प्रधानमन्त्रीले निर्वाचनमा जान पाउँछ । संसदीय लोकतन्त्रमा विश्वास गर्ने, तर संसदीय पद्धति र परम्परा तथा अन्तर्राष्ट्रिय अभ्यासमा आँखा चिम्लनुजस्तो अलोकतान्त्रिक केही हुन सक्दैन । तर, विडम्बना हाम्रो देशको सडकमा केही दर्जन मानिसले लोकतन्त्रको प्रमाणपत्र बाँड्ने दुष्साहस गर्दै आएका छन् ।

यस अवस्थामा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले प्रतिनिधिसभा विघटन गराए । लगत्तै टोपबहादुर, लेखराज र मणिहरूले प्रधानमन्त्रीलाई साथ थिए । त्यसैले उनीहरूलाई प्रतिगामी कित्तामा उभिएको भन्ने आरोप लाग्ने गरेको छ । यो आरोप कति सही वा गलत त भविष्यले फैसला गर्ला ! यति बुझ्न चाहिँ सकिन्छ कि प्रधानमन्त्रीले प्रतिनिधिसभा विघटन गराएर भयानक भुल गरे । अब त्यो भुल सच्याउने मुख्य बाटो भनेको निर्वाचन नै हो । मणिहरूले ओलीलाई साथ दिएर निर्वाचन सुनिश्चित गराउनेतर्फको मार्ग रोजे, चुकेको राजनीति फेरि लिकमा फर्काउन सकियो भनेर ।  यो कदमलाई साथ नदिएर निर्वाचन हुन नदिने खेलमा ओलीइतरहरू होमिइरहेका छन् यतिबेला । जानेर हो वा नबुझेर ! यदि निर्वाचन हुन दिइएन भने त्यस्तो इतिहास लेखिन सक्छ जहाँ प्रचण्ड-नेपालहरू साँच्चिकै प्रतिगामी ठहरिनेछन् । 

एकाध विष्णु पौडेलहरूबाहेक ओलीको चौघेरामा गतिला पात्र देखिँदैनन् । त्यसैले होला गल्ती भयो । भइसक्यो । तर, ओलीले बरु आफ्नैलाई सत्ता हस्तान्तरण गर्नुपर्ने थियो । त्यो गरेनन् । त्यो भुल नै हो । अब त्यो अध्याय समाप्त भइसकेको छ । बहुमतको प्रधानमन्त्रीले निर्वाचनमा जान पाउँछ । संसदीय लोकतन्त्रमा विश्वास गर्ने, तर संसदीय पद्धति र परम्परा तथा अन्तर्राष्ट्रिय अभ्यासमा आँखा चिम्लनुजस्तो अलोकतान्त्रिक केही हुन सक्दैन । विडम्बना हाम्रो देशको सडकमा केही दर्जन मानिसले लोकतन्त्रको प्रमाणपत्र बाँड्ने दुष्साहस गर्दै आएका छन् ।

त्यसैले मणिहरूको कदम सही छ । मणि हराएको छैन । अझै मणि जीवित छ । जीवन्त छ । मुलुक र राजनीतिलाई सही मार्गमा डोर्‍याउने हो भने निर्वाचनबाटै सम्भव छ । बरु विगतमा भएका गल्ती कमजोरी के-के सच्याउने हो ? जनताको चाहना के-के छन् ? प्रतिनिधिसभा विघटनजस्ता संविधानका विवादास्पद खालका प्रावधान के-के छन् ? संविधानका असंगतिहरूलाई पनि एकमुष्ट संशोधनका लागि बहसको थालनी गरौँ । आफूअनुकूल निर्णय गर्दा क्रान्तिकारी र प्रतिकुलतामा प्रतिगामी रूपमा हेर्ने चस्मा परिवर्तन गरौँ ।